Większość z nas uwielbia słońce, relaks nad morzem czy ciepłe letnie wieczory. Przed nami piękne, słoneczne dni! Cieszmy się i korzystajmy z tego dobra, lecz róbmy to bezpiecznie. Wraz z upalnym słońcem mogą pojawić się niechciane przebarwienia.
Zacznę od przypomnienia, co to w ogóle są przebarwienia?
W zależności od miejsca nagromadzenia się nadmiernie melaniny, wyróżniamy trzy typy przebarwień:
- płytkie (barwnik osadza się w górnych warstwach naskórka);
- głębokie (barwnik osadza się w warstwie podstawnej naskórka oraz/lub w skórze właściwej);
- mieszane (barwnik lokalizuje się na różnych głębokościach).
Melanocyty stanowią około 1% komórek w warstwie postawnej. Niewiele, prawda? Jednak są zdolne do zaopatrzenia w barwnik aż 36 komórek, które go otaczają.
Pamiętaj! Wytworzenie barwnika przez skórę, oznacza aktywację systemu obronnego skóry. Nie ważne czy korzystasz z naturalnego słońca czy sztucznego opalania. W momencie kiedy ziarenko z barwnikiem zostanie przekazane komórce w naskórku, tworzy osłonę (podobną do parasola) i chroni jądro żywej komórki (w której zapisane jest coś bardzo ważnego: kod genetyczny-DNA).
Musimy również pamiętać, że genetyczna pigmentacja (czyli to jaki mamy fototyp) skuteczniej chroni naszą skórę przed słońcem, niż pigmentacja powstała w skutek kontaktu z promieniowaniem UV.
Kiedy wystawiamy skórę na słońce dochodzi do uszkodzenia struktur takich jak: kwasy nukleinowe, białka czy błona komórkowa. Dochodzi również po powstania wolnych rodników oraz ogólnej reakcji zapalnej skóry. To właśnie dlatego, gdy przesadzimy ze słońcem skóra jest czerwona, a w niektórych przypadkach dochodzi nawet do poparzenia tkanki. To zaczerwienienie/poparzenie skóry oznacza, że doszło do jej uszkodzenia (=uszkodzenia DNA). W szczególności warto wtedy zwrócić uwagę, czy w miejscach, których doszło do poparzenia nie dzieje się coś niepokojącego. Uszkodzenie DNA może prowadzić do rozwoju raka skóry.
U osób o ciemniejszym fototypie, które mają dużo eumelaniny (brązowego barwnika), jest mniejsze prawdopodobieństwo rozwoju raka skóry. Dzieje się tak ponieważ, brązowy barwnik jest odpowiedzialny za ochronę DNA komórki. Z kolei u osób, które mają rude włosy, są jasnym fototypem, a ich podstawowym typem melaniny jaką produkuje skóra jest feomelanina (czerwono/żółty pigment) są bardziej narażone na występowanie nowotworu skóry oraz zmarszczek i piegów. Niestety feomelanina nie chroni tak dobrze DNA skóry, jak eumelanina.
Przyczynami nadmiernej pigmentacji są:
- promienie UVA i UVB- główny winowajca powstawania barwnika w skórze,
- zaburzenia w równowadze hormonalnej:
- ciąża;
- antykoncepcja;
- zaburzenia pracy przysadki mózgowej;
- kortyzol (stres);
- progesteron;
- tarczyca;
- estrogen;
- ACTH;
- MSH.
- problemy z wątrobą,
- stosowanie niektórych leków oraz ziół światło-uczulających,
- niedobór lub nadmiar niektórych mikro oraz makroelementów,
- uszkodzenie mechaniczne (np. wyciskanie krost),
- środki zapachowe w kosmetykach.
Pielęgnacja domowa nie spowoduje, że przebarwienia całkowicie znikną, jednak jest bardzo pomocna w terapii!
Jak przygotować skórę do podjęcia pracy nad przebarwieniami? Oto kilka ważnych kwestii:
– zastosuj ochronę przeciwsłoneczną – w tym przypadku dbamy o regularność nakładania kremu z filtrem, najlepiej o wysokim współczynniku ochrony (SPF). Oczywiście najlepszą ochroną przed słońcem jest cień, więc korzystanie z odpowiedniej odzieży ochronnej będzie tu na wagę złota!
Więcej o filtrach możesz przeczytasz tutaj: https://blog.zdrowy-styl.pl/vlog/jak-dzialaja-filtry-uv/
oraz tutaj: https://blog.zdrowy-styl.pl/pielegnacja-skory/slonce-i-filtr-uv-para-idealna/
– wprowadź do codziennej pielęgnacji antyoksydanty- to działanie jest najbardziej skomplikowane dla zrozumienia przez moich klientów. Wiadomo działanie rozjaśniające ma rozjaśnić, łatwo to zaobserwować na skórze. Działanie przeciwzapalne ma zredukować rumień/zaczerwienienie skóry i też jest łatwo zauważalnym parametrem.
Ale działanie antyoksydacyjne? Co to w ogóle jest? Jaki efekt uzyskam dzięki antyoksydantom? (To najczęstsze pytanie które słyszę podczas omawiania z Wami planu pielęgnacyjnego i kroku w którym należy wdrożyć antyoksydanty).
ANTYOKSYDANTY posiadają również inną swoją nazwę =PRZECIWUTLENIACZE, co idealnie opisuje ich działanie. Zapobiegają reakcji utleniania substancji, które wchodzą w skład skóry. Te substancje mają zdolność ochronną, naprawczą oraz są w stanie redukować utlenianie lipidów w naszym naskórku. Czyli zapobiegają uszkodzeniu błony komórkowej, która może mieć problem z dostarczaniem składników odżywczych do wewnątrz komórki oraz wydalaniem produktów ubocznych powstałych podczas funkcjonowania komórki. Inaczej nazywamy je odpadami komórkowymi. Chronią DNA komórki przed uszkodzeniem-> jeżeli kod genetyczny komórki zostanie uszkodzony to, komórki będą się nieprawidłowo dzielić. Przez to skóra może nieprawidłowo funkcjonować.
Produkcja barwnika (melanogeneza) jest związana ze stresem oksydacyjnym. Jest to stan kiedy zostaje zaburzona równowaga między ilością wolnych rodników, a przeciwutleniaczami. Największym źródłem powstawania wolnych rodników są promienie UV. Natomiast naturalnym mechanizmem ochronnym skóry na ten proces, jest melanogeneza- czyli produkcja barwnika.
Stosowanie antyoksydantów będzie bardzo pomocne również w momencie kiedy zaczniesz terapię przebarwień w gabinecie. Wspomoże regenerację skóry po zabiegach takich jak: laser, kwasy czy inne formy peelingów.
ODBUDUJ I ZADBAJ O TWOJĄ BARIERĘ HYDROLIPIDOWĄ SKÓRY! <3
Jest to punkt numer jeden w każdym punkcie pielęgnacyjnym. Ta bariera to taka TARCZA dla skóry, dzięki której możemy cieszyć się prawidłowymi procesami skórnymi. Już uszkodzona bariera, jest bardziej podatna na kolejne uszkodzenia spowodowane np. promieniami ultrafioletowymi.
Skóra, która ma uszkodzoną barierę, znacznie szybciej popada w stan zapalny, gdy przeniknie jakiś składnik np. substancje zapachowe z kremu/serum.
Zapobiegaj uszkodzeniu DNA komórki poprzez stosowanie np. witaminy A!
Witamina A ma za zadanie regenerować już uszkodzoną skórę, przez promienie UV. Reguluje proces złuszczania skóry. Zmniejsza już powstałe przebarwienia. Oprócz tego działa przeciwstarzeniowo.
Tu ważna uwaga!
Nie każda witamina A nadaje się do stosowania w sezonie letnim. Tak więc czysty retinol wybieraj jesienią i zimą czyli w okresie kiedy jesteś w stanie ochronić skórę przed słońcem.
Na lato rekomenduje witaminę A w postaci np. palmitynianu retinylu.
Zadbaj o odpowiednie pH produktów w codziennej pielęgnacji!
Dlaczego?
Ponieważ tyrozynaza, czyli enzym, który głównie napędza cały proces produkcji barwnika przestaje być aktywny w lekko kwaśnym środowisku.
W tym punkcie może być problem w przypadku skór wrażliwych, ponieważ obniżenie pH zazwyczaj powoduje szczypanie i zaczerwienienie skóry.
Tu bardzo ważną kwestią jest oczyszczanie i stosowanie preparatów o zasadowym pH. Do tej grupy należą głównie mydła oraz żele do mycia. Zmiana pH skóry na zasadowe, stworzy środowisko sprzyjające dla tworzenia się nadmiernej ilości barwnika. Nie wspomnę już o zaburzeniu bariery hydrolipidowej i zmianie środowiska dla mikrobioty skórnej.
Zredukuj stan zapalny, a jeżeli potrzeba usuń naczynia krwionośne!
Nadmierna pigmentacja jest ściśle związana ze stanem zapalnym. W momencie kiedy dochodzi do stymulacji mediatorów odpowiedzialnych za stan zapalny uaktywnia się produkcja barwnika w skórze. Gdy stan zapalny się wycofuje, zmniejsza się produkcja pigmentu.
Wytworzony pigment przemieszcza się wraz z naturalnym cyklem komórkowym ku warstwie rogowej i zostaje złuszczony, wtedy pigmentacja zanika.
Jednak kiedy mamy przetrwały stan zapalny na skórze i rumień wręcz nie znika z naszej twarzy. Melanogeneza jest ciągle stymulowana, a każda komórka ma ograniczoną możliwość przyjmowania granulek z pigmentem. Jeżeli pigmentu jest za dużo i komórki nie mają gdzie ich upakować to pigment zaczyna się odkładając się w komórkach warstwy postawnej i w przestrzeniach między tymi komórkami. Wtedy mamy do czynienia z pigmentacją głęboką.
Coraz częściej podczas diagnostyki mam okazję diagnozować pigmentację, pod którą ukrywają się trwale rozszerzone naczynia krwionośne.
Wdrożenie tych zasad pomoże skuteczniej walczyć z przebarwieniami. Odpowiednie przygotowanie skóry, zabezpieczenie, odpowiednia ochrona to klucz w utrzymaniu efektów na dłużej. POWODZENIA!
ŹRÓDŁA:
- Wpływ melanogenezy na powstawanie przebarwień. Ewa Kilian-Pięta 1 Mateusz Hoppe 2
- Fizjologia skóry. Teoria i praktyka. Zoe Diana Draelos, Peter T. Pugliese.